Thursday, June 12, 2008

Анод Банкны хувьцааны талаар

Манайд биржийн үйл ажиллагаа сэргэж байгаа нь сайн хэрэг ч гэсэн энэ нь бас л олон талын сайн муу үр дагавартай юм шиг байгаам.
Би сүүлийн үед энэ АНОД банкны хувьцааг их л гайхаад байгаа.Үйл ажиллагаа нь тогтворто явагдаж байгаа банкны хувьд бол ямар ч байсан хувьцаа гаргахгүй байна ш дээ.Жишээ нь Хаан банк Хас банк,Голомт Худалдаа Хөгжил энэ тэр гээд л хэрэв тэд ямар нэгэн ашигтай үйл ажиллагааг олж харсан бол ямар ч байсан зүгээр л лав суухгүй шүү дээ.Банкууд ч гэсэн хувийнх шахуу болсон болохоор ашиг олохын төлөө л ажиллана шүү дээ.
Дээрээс нь Банк чинь нэгнээс нь зээлээд нөгөөд нь зээлдүүлж бидний мөнгөөр ажиллаж ашиг олдог газр шүү дээ.Тэгтэл сүүлийн жилүүдэд Барилга Уул уурхай гэх мэт тодорхой салбаруудын өсөлт нэмэгдэж бараг л компани болгон энэ салбарлуу орох болсон.Би тэднийг буруутгаж байгаа юм биш. Тэгэхдээ энэ нь банкуудас их хэмжээний мөнгө зээлэх зээллэгийн их үндсэн болсон .Мэдээж Банк өөрийн заавал байршуулан хадгалж байх үүрэгтэй нийт хөрөнгийн 50 хүртлэх хувийг ихэнхдээ өөр банкнд хадгалуулж байршуулдаг.Учир нь хүмүүсийн мөнгийг төлж чадахгүй тохиолдолд тухайн мөнгөөр үйл ажиллагаагаа сэргээж явуулан төлнө гэж шүү дээ.
Тэгтэл түрүүн бичсэн барилга уул уурхайн салбарт их хэмжээний мөнгө хэрэг болонгуут нөгөө Монголын хэдэн банкаас л зээл авна шүү дээ.Банкууд зээл өгөөд л байж өгөөд л байж тэгтэл энэ салбар нь өөрөө эзээлээ эргэн төлөхөд удаан бас дээрээс нь нэгэнт олон компани зэрэг орж ирсэн учираас өрсөлдөөн үүссэн байна л даа. Компаниуд нэгэнт л зээл авсан учир эргэж төлөх нь зайлшгүй.Бүгдээрээ л зээлтэй бүгдээрээ л барилгатай учир зах зээлд нийлүүлэлт нь эрэлтээсээ давна.Ингээд зах зээл нь компаниудын зохиосон үнийг өөрөө зохицуулна.Энэ нь жирийн иргэдэд харагдахдаа бол үнийн хямдрал маягаар харагдна.
Ингээд л зэрэг зэрэг хямдраад л байна даа.Хамгийн сүүлчийн цэг бол компанийн банкнаас авсан зээлийн хүү болох үнэ дээр л үнэ очино. Харин энэ хүртэл үнийг буулгах зоригтой компани тэр бүр байхгүй.Иймэрхүү үйл ажиллагаанаас болж Банкнд төлөгдөх ёстой мөнгө хугацаа алдна.Ингээд л эндээс банкны үйл ажиллагаа доголдолд орно.Банк энэ мөнгийг эргэж олохын тулд баахан ажил болно.Тэгээд л хүмүүсийн мөнгийг эргүүлж төлөхийн тулд банк хувьцаа гаргажээ.Хувьцаа бол уул шугмандаа банканд хөрөнгө оруулалт болох ёстой мөнгө.Харин энэ тохиолдолд бол Хувьцаа худалдан авсанаар хөрөнгө оруулалт хийсэн болохгүй харин дээрх компаниудын өрийг банкнд төлсөн л хэрэг болно доо.
За миний хувийн бодол ийм л байна.Харин надаас илүү эдийн засаг банкны мэдлэгтэй хүмүүст бол арай өөр өнцөгөөс харагдах байх.